चालू घडामोडी – फेब्रुवारी २०२४ (मासिक)

Getting your Trinity Audio player ready...

⚫ 69 वा फिल्मफेअर अवॉर्ड्स 2024, 28 जानेवारी रोजी गिफ्ट सिटीमध्ये दोन दिवसीय सोहळा संपन्न झाला. आलिया भट्ट सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री, रणबीर कपूर सर्वोत्कृष्ट अभिनेता, ’12वी फेल’ सर्वोत्कृष्ट चित्रपट.

⚫ ज्येष्ठ चित्रपट आणि दूरचित्रवाणी अभिनेते अशोक सराफ यांना प्रतिष्ठित महाराष्ट्र भूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार आहे.

⚫ 2023 मध्ये, यूएस दूतावास आणि भारतातील वाणिज्य दूतावासांनी विक्रमी 1.4 दशलक्ष यूएस व्हिसावर प्रक्रिया केली. 2022 च्या तुलनेत अर्जांमध्ये 60% वाढ झाली आहे.

⚫ 2023 च्या भ्रष्टाचार निर्देशांकात भारत 180 देशांमध्ये 93 व्या क्रमांकावर आहे. निर्देशांकात 0 ते 100 गुण वापरते, जेथे 0 अत्यंत भ्रष्ट आहे आणि 100 अतिशय स्वच्छ आहे. 2023 मध्ये भारताची एकूण गुण 39 होते. डेन्मार्कने ९० गुणांसह सर्वात कमी भ्रष्टाचारी देश म्हणून आपले स्थान कायम राखले आहे.

⚫ केंद्र सरकारने इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (IIT) इंदूरच्या उज्जैन सॅटेलाइट कॅम्पसला मंजुरी दिली आहे, अशी घोषणा मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री मोहन यादव यांनी केली.

⚫ खाजगी क्षेत्रातील भारतातील पहिली हेलिकॉप्टर फायनल असेंब्ली लाइन सेट करण्यासाठी एअरबसने टाटा समूहासोबत भागीदारी केली.

⚫ RBI ने पेटीएम पेमेंट्स बँकेवर निर्बंध लादले आहेत.

⚫ भारत सरकारने गुजरातच्या सुरत विमानतळाला ‘आंतरराष्ट्रीय विमानतळ’ म्हणून घोषित केले आहे.

⚫ बीसीसीआयचे सचिव जय शहा यांचा आशियाई क्रिकेट परिषदेच्या (एसीसी) अध्यक्षपदाचा कार्यकाळ एक वर्षाने वाढवण्यात आला.

⚫ भारत आणि ओमान यांनी संरक्षण साहित्य आणि उपकरणे खरेदीशी संबंधित सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली.

⚫ जम्मू आणि काश्मीरमधील 850-मेगावॅट रॅटले हायड्रो इलेक्ट्रिक प्रकल्पाला गती देण्यासाठी सरकारने किश्तवाड जिल्ह्यातील द्राबशाल्ला येथे चिनाब नदीचे पाणी डायव्हर्शन बोगद्याद्वारे वळविण्याची घोषणा केली.

⚫ अनिल कुमार लाहोटी माजी अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी, रेल्वे बोर्ड, रेल्वे मंत्रालय, यांची भारतीय दूरसंचार नियामक प्राधिकरण (TRAI) चे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ जागतिक पाणथळ दिवस, २ फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो. 2024 ची थीम “वेटलँड्स आणि मानवी कल्याण” ही आहे.

⚫ भारतीय बॉक्सर मनदीप जांगरा याने वॉशिंग्टन येथे अमेरिकेच्या गेरार्डो एस्क्विवेलचा पराभव करून यूएसस्थित नॅशनल बॉक्सिंग असोसिएशनचे इंटरकॉन्टिनेंटल सुपर फेदरवेट विजेतेपद जिंकले.

⚫ रेल्वे संरक्षण दल (RPF) 12 ते 16 फेब्रुवारी 2024 या कालावधीत लखनऊ येथे 67 व्या अखिल भारतीय पोलीस कर्तव्य मेळाव्याचे (AIPDM) आयोजन करणार आहे.

⚫ भारतीय हवाई दल 17 फेब्रुवारी 2024 रोजी जैसलमेर जवळ पोखरण एअर ते ग्राउंड रेंज येथे वायु शक्ती-24 हा सराव करणार आहे. वायु शक्ती व्यायामाची शेवटची आवृत्ती 16 फेब्रुवारी 2019 रोजी आयोजित करण्यात आली होती.

⚫ भारतातील हिम बिबट्याच्या पहिल्या वैज्ञानिक सर्वेक्षणात असे दिसून आले आहे की देशात 718 हिम बिबट्या आहेत. केंद्रशासित प्रदेश लडाखमध्ये 477, उत्तराखंडमध्ये 124, हिमाचल प्रदेशात 51, अरुणाचल प्रदेशात 36, सिक्कीममध्ये 21 आणि जम्मू आणि काश्मीरमध्ये 9 आहे.

⚫ वरिष्ठ IAS अधिकारी राधा रतुरी यांची उत्तराखंडच्या पहिल्या महिला मुख्य सचिवपदी नियुक्ती करण्यात आली.

⚫ संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO), SARVATRA ही एक मल्टीस्पॅन मोबाईल ब्रिजिंग सिस्टीम आहे जी दोन क्षेत्रांमधील मजबूत कनेक्टिव्हिटी सुनिश्चित करून वाहत्या पाण्यावर पूल बांधण्यासाठी सैन्याला मदत करते.

⚫ जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) डेन्मार्क, लिथुआनिया, पोलंड, सौदी अरेबिया आणि थायलंड यांनी औद्योगिकरित्या उत्पादित ट्रान्स-फॅटी ऍसिडस् (iTFA) काढून टाकण्यात केलेल्या प्रगतीसाठी प्रमाणपत्र दिले आहे.

⚫ रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने चालू आर्थिक वर्षात 13,813 किमी महामार्ग बांधून राष्ट्रीय विक्रम निर्माण करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. 2027-28 पर्यंत दोन लेनपेक्षा कमी राष्ट्रीय महामार्ग दूर करण्याचे मंत्रालयाचे उद्दिष्ट आहे.

⚫ अखिल भारतीय मराठी साहित्य महामंडळाचे ९७ वे मराठी साहित्य संमेलन अमळनेर, जळगाव येथे सुरू होणार आहे. लोकसभेच्या माजी अध्यक्षा सुमित्रा महाजन यांच्या हस्ते संमेलनाचे उद्घाटन होणार आहे. संमेलनाध्यक्षपदी ज्येष्ठ कादंबरीकार रवींद्र शोभणे आहेत.

⚫ न्यायमूर्ती प्रदीप कुमार श्रीवास्तव यांची झारखंड उच्च न्यायालयाचे स्थायी न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती केंद्र सरकारने अधिसूचित केली.

⚫ व्हाइस ॲडमिरल लोचन सिंग पठानिया यांनी 01 फेब्रुवारी 24 रोजी भारत सरकारचे मुख्य जलविज्ञानी म्हणून पदभार स्वीकारला.

⚫ भारत ऊर्जा सप्ताह 2024 6-9 फेब्रुवारी दरम्यान, वेलिम, बेतुल दक्षिण गोवा येथे नियोजित आहे.

⚫ रशियन कॉस्मोनॉट ओलेग कोनोनेन्कोने अंतराळात घालवलेल्या सर्वात जास्त वेळाचा जागतिक विक्रम प्रस्थापित केला. त्याने पृथ्वीच्या वातावरणाबाहेर 878 दिवस आणि 12 तास घालवले.

⚫ न्यायमूर्ती रितू बाहरी यांनी उत्तराखंड उच्च न्यायालयाच्या पहिल्या महिला मुख्य न्यायाधीश म्हणून शपथ घेतली.

⚫ भारताची युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) सेवा आता पॅरिस, फ्रान्समधील प्रतिष्ठित आयफेल टॉवरवर अधिकृतपणे उपलब्ध आहे.

⚫ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी संबलपूर, ओडिसा येथील इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट (IIM) च्या कायमस्वरूपी कॅम्पसचे उद्घाटन केले.

⚫ केंद्रीय कोळसा, खाण आणि संसदीय कामकाज मंत्री प्रल्हाद जोशी यांनी CMPFO च्या C-CARES नावाच्या वेबपोर्टलचा शुभारंभ केला, जे सेंटर फॉर डेव्हलपमेंट ऑफ ॲडव्हान्स्ड कॉम्प्युटिंग (C-DAC) ने विकसित केले आहे.

⚫ कर्नाटक सरकारने ऑल इंडिया गेम डेव्हलपर्स फोरम (AIGDF) च्या सहकार्याने डिजिटल डिटॉक्स उपक्रम सुरू करणार आहे. गेमिंग आणि सोशल मीडियाबद्दल जागरुकता पसरवणे हा कार्यक्रमाचा उद्देश आहे.

⚫ हरियाणा राज्यातील पर्यटनाला चालना देण्यासाठी हरियाणा सरकारने सूरजकुंड आंतरराष्ट्रीय हस्तकला मेळा सुरू केला, जो दरवर्षी फेब्रुवारी महिन्यात होतो.

⚫ ऑलिम्पिक खेळांमध्ये भारताचा पहिला वैयक्तिक सुवर्णपदक विजेता अभिनव बिंद्राची आगामी २०२४ पॅरिस ऑलिम्पिक खेळांसाठी मशालवाहक म्हणून निवड करण्यात आली आहे.

⚫ केंद्रीय क्रीडा मंत्री अनुराग सिंह ठाकूर यांनी पहिल्या BIMSTEC एक्वाटिक्स चॅम्पियनशिपला सुरुवात केली. 6 फेब्रुवारी ते 9 फेब्रुवारी 2024 या कालावधीत दिल्लीच्या डॉ. श्यामा प्रसाद मुखर्जी जलतरण तलाव संकुलात चॅम्पियनशिपचे आयोजन करण्यात आले आहे. इतर माहिती – भारत, भूतान, बांगलादेश, म्यानमार, थायलंड, नेपाळ, श्रीलंका हे सदस्य देश आहेत. BIMSTEC चे मुख्यालय, बांगलादेशची राजधानी ढाका येथे आहे. त्याची स्थापना 6 जून 1997 रोजी झाली.

⚫ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी गोव्यात इंडिया एनर्जी वीक 2024 चे उद्घाटन केले.

⚫ 5 फेब्रुवारी 2024 झालेल्या मंत्रिमंडळ बैठकीत महाराष्ट्र सरकारने मुख्यमंत्री वयोश्री योजनेस मान्यता देण्यात आली. वय वर्षे ६५ व त्यावरील ज्येष्ठ नागरिकांचे उत्पन्न दोन लाख रुपये वार्षिक उत्पन्न असेल त्या नागरिकांना याचा लाभ होणार आहे.

⚫ सध्याच्या महासंगणकापेक्षा अधिक वेगवान ‘परमशंख’ या महासंगणकाची निर्मिती प्रगत संगणन विकास संस्थेतर्फे (सी-डॅक) करण्यात येत आहे. २०२८ पर्यंत हा महासंगणक कार्यान्वित होण्याची शक्यता आहे.

⚫ शक्ती भारतीय संगीत बँड ला संगीतातील सर्वोत्कृष्ट ग्रॅमी अवॉर्ड मिळाला आहे. धिस मोमेंट या अल्बम ला संगीतातील सर्वोत्कृष्ट ग्रॅमी पुरस्कार मिळाला.

⚫ रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड (RIL) चे अध्यक्ष मुकेश अंबानी यांना ब्रँड फायनान्सने आपल्या ताज्या सर्वेक्षणात, ब्रँड गार्डियनशिप इंडेक्स 2024 मध्ये भारतीयांमध्ये अव्वल आणि जागतिक स्तरावर दुसरे स्थान मिळवले आहे. चीनस्थित टेन्सेंटच्या हुआतेंग मा, यांनी अव्वल स्थान पटकावले.

⚫ श्रीलंका आणि मॉरिशस या दोन देशांमध्ये अलीकडेच UPI पेमेंट प्रणाली सुरू केली आहे.

⚫ ODI मध्ये द्विशतक झळकावणारा पहिला श्रीलंकेचा क्रिकेटपटू पथुम निसांका आहे.

⚫ ICC अंडर-19 विश्वचषक 2024 चे विजेतेपद ऑस्ट्रेलिया देशाने जिंकले.

⚫ एकूण ५ व्यक्तींना २०२३ चा भारतरत्न पुरस्कार जाहीर झाला आहे. देशात आता ५३ भारतरत्न ची संख्या झाली आहे.

⚫ झिरकॉन क्षेपणास्त्र, सुपरसॉनिक बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र, अलीकडे रशिया देशाने प्रक्षेपित केले.

⚫ प्यारेलाल शर्मा या संगीतकाराला अलीकडेच लक्ष्मीनारायण आंतरराष्ट्रीय पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे.

⚫ जागतिक बँकेच्या 2023 लॉजिस्टिक परफॉर्मन्स इंडेक्समध्ये 139 देशांपैकी 38 व्या क्रमांकावर भारत आहे.

⚫ ओडिशामधील गुप्तेश्वर वन हे जैवविविधता वारसा स्थळ म्हणून निवड केली आहे.

⚫ उत्तम आपत्ती व्यवस्थापनासाठी उत्तर प्रदेश सरकारने IIT रुरकी सोबत करार करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

⚫ युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंगने अलीकडेच भारताच्या कुस्ती महासंघाचे निलंबन रद्द केले आहे.

⚫ मधु बाबू पेन्शन योजना (MBPY), अलीकडे बातम्यांमध्ये आलेली, ओडिशा राज्याशी संबंधित आहे.

⚫ फिनलंडचे माजी पंतप्रधान अलेक्झांडर स्टब यांनी अध्यक्षीय निवडणुकीत विजय मिळवला आहे.

⚫ 2024 साठी KPP नंबियार पुरस्कार भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) चे अध्यक्ष एस सोमनाथ यांना प्रदान करण्यात आला आहे.

⚫ कतरिना कैफची चेन्नई सुपर किंग्जची ब्रँड ॲम्बेसेडर म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ IREDA ने नूतनीकरणक्षम ऊर्जा क्षेत्रातील नाविन्य आणि संशोधनासाठी IIT भुवनेश्वर सोबत सामंजस्य करार केला आहे.

⚫ गुप्तेश्वर जंगल ओडिशा राज्यात आहे, ज्याला राज्य जैवविविधता वारसा स्थळ म्हणून नामांकित केले आहे.

⚫ उत्तम आपत्ती व्यवस्थापनासाठी उत्तर प्रदेश सरकारने IIT रुरकी सोबत करार करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

⚫ देशात फुटबॉलला प्रोत्साहन देण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाने FIFA सोबत करार केला.

⚫ पीएम सूर्य घर: ‘मोफत वीज योजने’ अंतर्गत 300 युनिटपर्यंत मोफत वीज उपलब्ध होणार आहे.

⚫ कोचीन इंटरनॅशनल एअरपोर्ट लिमिटेडने ग्रीन हायड्रोजन प्रकल्प साठी BPCL सोबत करार केला आहे.

⚫ इन्स्टिट्यूट ऑफ चार्टर्ड अकाउंटंट्स ऑफ इंडियाच्या अध्यक्षपदाची जबाबदारी रणजित कुमार अग्रवाल यांनी स्वीकारली.

⚫ उत्तर प्रदेशातील ‘मुख्यमंत्री कन्या सुमंगला योजने’ अंतर्गत, वार्षिक अनुदान 25,000 रुपये करण्यात आले.

⚫ श्रीलंका देशातील कोलंबो येथे झालेल्या एशियन युथ गेम्स २०२४ मधील योगा स्पर्धेत अंकिता भोरडे यांनी सुवर्ण पदक जिंकले.

⚫ २०२४ वर्षापर्यंत प्रत्येक ग्रामीण घरात नळाद्वारे पाणीपुरवठा व्हावा म्हणून जलजीवन अभियान योजना राबवली जात आहे.

⚫ अबुधाबी येथे उभारण्यात आलेल्या पहिल्या हिंदू मंदिराचे उद्घाटन नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते करण्यात आले आहे.

⚫ मराठीला अभिजात भाषेचा दर्जा देण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने ज्ञानेश्वर मुळे यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन केली आहे.

⚫ राष्ट्रीय साखर कारखाना महासंघाच्या अध्यक्षपदी हर्षवर्धन पाटील निवड झाली आहे.

⚫ श्रीलंका आणि मॉरिशस या दोन देशांमध्ये अलीकडेच UPI पेमेंट प्रणाली सुरू केली आहे.

⚫ ODI मध्ये द्विशतक झळकावणारा पहिला श्रीलंकेचा क्रिकेटपटू पथुम निसांका आहे.

⚫ ICC अंडर-19 विश्वचषक 2024 चे विजेतेपद ऑस्ट्रेलिया देशाने जिंकले.

⚫ एकूण ५ व्यक्तींना २०२३ चा भारतरत्न पुरस्कार जाहीर झाला आहे. देशात आता ५३ भारतरत्न ची संख्या झाली आहे.

⚫ झिरकॉन क्षेपणास्त्र, सुपरसॉनिक बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र, अलीकडे रशिया देशाने प्रक्षेपित केले.

⚫ प्यारेलाल शर्मा या संगीतकाराला अलीकडेच लक्ष्मीनारायण आंतरराष्ट्रीय पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे.

⚫ जागतिक बँकेच्या 2023 लॉजिस्टिक परफॉर्मन्स इंडेक्समध्ये 139 देशांपैकी 38 व्या क्रमांकावर भारत आहे.

⚫ राज्याच्या वाढ आणि विकासासाठी AI चा वापर करण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने Google सोबत सामंजस्य करार केला.

⚫ बांगलादेशातील ढाका येथील BSSSMK स्टेडियमवर झालेल्या SAFF U19 महिला चॅम्पियनशिपमध्ये भारत आणि बांगलादेश यांना संयुक्त विजेते घोषित करण्यात आले.

⚫ महागाई नियंत्रणात ठेवण्यासाठी आणि त्याचवेळी अर्थव्यवस्थेच्या वाढीला चालना देण्यासाठी आरबीआयने रेपो दर सलग सहाव्यांदा ६.५% वर अपरिवर्तित ठेवला.

⚫ गृह मंत्रालयाने (MHA) भारत आणि म्यानमारमधील फ्री मूव्हमेंट रेजिम (FMR) रद्द करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

⚫ देशातील पहिले डिजिटल नॅशनल म्युझियम ऑफ एपिग्राफी हे हैदराबादमधील सालार जंग संग्रहालयात स्थापन करण्यात येणार आहे.

⚫ पेपरलेस व्हिसा देणारा फ्रान्स पहिला EU देश ठरला आहे.

⚫ बिहार राज्य आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणाने शेतकरी आणि सामान्य लोकांसाठी वीज, पूर, उष्णतेची लाट आणि शीतलहरींबाबत सतर्क राहण्यासाठी NITISH उपकरण सादर केले आहे.

⚫ आनंद कुमार, सूपर ३० संस्थापक, यांना संयुक्त अरब अमिराती सरकारने ‘गोल्डन व्हिसा’ मंजूर केला आहे.

⚫ न्यायमूर्ती विजय बिश्नोई यांनी गुवाहाटी उच्च न्यायालयाचे नवीन मुख्य न्यायाधीश म्हणून शपथ घेतली.

⚫ भारत आणि म्यानमार देशा दरम्यानच्या सुमारे १६४३ किलोमीटर सीमेवर तारेचे कुंपण बसवण्याचा निर्णय केंद्रीय ग्रह मंत्रालयाने घेतला आहे.

⚫ ‘समान नागरी संहिता’ लागू करणारे देशातील पहिले राज्य उत्तराखंड आहे.

⚫ 7वी ‘हिंद महासागर परिषद’ ऑस्ट्रेलिया देशात आयोजित केली जाईल.

⚫ केंद्रीय कृषिमंत्री अर्जुन मुंडा यांनी ‘सारथी’ हे पोर्टल सुरू केले ज्याचा उद्देश विमा कंपन्यांना शेतकऱ्यांपर्यंत अनुरूप उत्पादने तसेच प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (PMFBY) सह सरकारच्या अनुदानित विमा उत्पादनांपर्यंत पोहोचण्यास मदत करणे आहे.

⚫ इंटरनॅशनल एनर्जी एजन्सी च्या अंदाजानुसार जागतिक कच्चा तेलाच्या मागणीमध्ये भारत चीनला २०२७ पर्यंत मागे टाकेल.

⚫ महागौरव 2024 पुरस्कार महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांच्या हस्ते निखिल वाघ यांना प्रदान करण्यात आला.

⚫ माहिती आणि प्रसारण सचिव अपूर्व चंद्रा यांची आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण विभागाच्या सचिवपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ ओडिशामधील गुप्तेश्वर वन हे जैवविविधता वारसा स्थळ म्हणून निवड केली आहे.

⚫ उत्तम आपत्ती व्यवस्थापनासाठी उत्तर प्रदेश सरकारने IIT रुरकी सोबत करार करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

⚫ युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंगने अलीकडेच भारताच्या कुस्ती महासंघाचे निलंबन रद्द केले आहे.

⚫ मधु बाबू पेन्शन योजना (MBPY), अलीकडे बातम्यांमध्ये आलेली, ओडिशा राज्याशी संबंधित आहे.

⚫ फिनलंडचे माजी पंतप्रधान अलेक्झांडर स्टब यांनी अध्यक्षीय निवडणुकीत विजय मिळवला आहे.

⚫ 2024 साठी KPP नंबियार पुरस्कार भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) चे अध्यक्ष एस सोमनाथ यांना प्रदान करण्यात आला आहे.

⚫ कतरिना कैफची चेन्नई सुपर किंग्जची ब्रँड ॲम्बेसेडर म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.


रोज अपडेट मिळवण्यासाठी चॅनल जॉईन करा.

https://whatsapp.com/channel/0029Vaiytd8GJP8KNyd7sy2g