चालू घडामोडी – ऑगस्ट २०२४ (मासिक)

Getting your Trinity Audio player ready...

⚫ नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते पालघर जिल्ह्यातील वाढवण बंदराचे भूमिपूजन हस्ते करण्यात आले आहे.

⚫ केंद्रीय क्रीडा मंत्री डॉ. मनसुख मांडविया यांनी राष्ट्रीय क्रीडा दिनानिमित्त सेवानिवृत्त खेळाडू सक्षमीकरण प्रशिक्षण (RESET) कार्यक्रमाचा शुभारंभ केला.

⚫ भारतीय तटरक्षक दलाचे पहिले स्वदेशी विकसित प्रदूषण नियंत्रण जहाज ‘समुद्र प्रताप’ गोव्यात दाखल झाले.

⚫ 2024 च्या हुरुन इंडिया रिच लिस्टनुसार, चीनची राजधानी बीजिंगला मागे टाकत मुंबई आता आशियातील अब्जाधीशांची राजधानी बनली आहे.

⚫ राजविंदर सिंग भाटी यांची CISF साठी 31 वे DG म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ INS अरिघाट, भारतातील दुसरी आण्विक-शक्तीवर चालणारी बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र पाणबुडी, विशाखापट्टणममध्ये कार्यान्वित करण्यात आली.

⚫ केंद्रीय महिला आणि बालविकास मंत्री श्रीमती अन्नपूर्णा देवी यांनी महिलांसाठी कार्यस्थळे अधिक सुरक्षित करण्यासाठी नवीन शी-बॉक्स पोर्टल लाँच केले.

⚫ पाकिस्तानी ख्रिश्चन जोसेफ फ्रान्सिस परेरा हे CAA अंतर्गत भारतीय नागरिकत्व मिळवणारे गोव्यात पहिले ठरले.

⚫ मॉस्को, रशिया येथे आपत्कालीन व्यवस्थापन क्षेत्रातील सहकार्यावरील संयुक्त रशियन-भारतीय आयोगाची दुसरी बैठक पार पडली.

⚫ भारतात दरवर्षी २९ ऑगस्ट रोजी राष्ट्रीय क्रीडा दिन साजरा केला जातो. हा दिवस मेजर ध्यानचंद यांची जयंती आहे.

⚫ नेमबाजी खेळात अवनी लेखरा हिने पॅरिस पॅरालिम्पिक २०२४ मध्ये सुवर्णपदक जिंकले होते.

⚫ मुंबईत ग्लोबल फिनटेक फेस्ट 2024 चे आयोजन करण्यात आले होते.

⚫ हिमाचल प्रदेश विधानसभेने महिलांचे किमान विवाहाचे वय १८ वरून २१ वर्षे करण्याचे विधेयक मंजूर केले.

⚫ केंद्र सरकारने 28,602 कोटी रुपयांच्या ग्रीनफिल्ड इंडस्ट्रियल स्मार्ट सिटी प्रकल्पांना राज्यांमध्ये 12 ठिकाणी मान्यता दिली.

⚫ आनंद कुमार यांची दक्षिण कोरियाच्या पर्यटनाचे राजदूत म्हणून निवड झाली आहे.

⚫ ओडिसा राज्याने सुभद्रा योजना सुरू करण्याची घोषणा केली आहे. पाच वर्षांमध्ये, प्रत्येक पात्र महिलेला एकूण 50,000 रुपये मिळतील.

⚫ जय शहा यांची अंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद ICC च्या अध्यक्षपदी निवड झाली आहे.

⚫ कोल्हापूर जिल्ह्यातील सागर बगाडे यांना राष्ट्रीय आदर्श शिक्षक पुरस्कार जाहिर झाला.

⚫ RBI बँक डिजिटल प्लॅटफॉर्म युनिफाईड लेडिंग इंटरफेस लाँच करणार आहे.

⚫ पंतप्रधान जनधन योजनेला १० वर्षे पूर्ण झाली असून या योजेअंतर्गत ५३.१३ कोटी खाते उघडण्यात आले आहेत.

⚫ आशियाई चॅम्पियन करंडक हॉकी स्पर्धा चीन देशात आयोजित करण्यात येणार आहे.

⚫ हिमाचल प्रदेश मंत्रिमंडळाने मुख्यमंत्री सुख शिक्षा योजनेला मान्यता दिली आहे. या योजनेअंतर्गत विधवा, एकल महिला आणि अपंग मुलांच्या शिक्षणाचा आणि व्यावसायिक अभ्यासक्रमाचा खर्च सरकार उचलणार आहे.

⚫ Amazon ने भारतात AI-चालित शॉपिंग असिस्टंट चॅटबॉट Rufus लाँच केले आहे.

⚫ पंजाबमधील रोपर येथील पाच वर्षांचा तेघबीर सिंग माउंट किलीमांजारो सर करणारा तो आशियातील सर्वात तरुण ठरला आहे.

⚫ आशियाई सर्फिंग चॅम्पियनशिप 2024: भारताने मारुहाबा चषक स्पर्धेत रौप्य पदक जिंकले.

⚫ केंद्रीय मंत्रिमंडळाने जैवतंत्रज्ञान विभागाच्या ‘BioE3 (अर्थव्यवस्था, पर्यावरण आणि रोजगारासाठी जैवतंत्रज्ञान) धोरणाला चालना देण्यासाठी उच्च कार्यक्षमतेच्या जैवनिर्मिती धोरणाला मंजुरी दिली.

⚫ अंडर 17 वर्ल्ड रेसलिंग चॅम्पियनशिप 2024 जॉर्डनमधील अम्मान येथील राजकुमारी सुमाया बिंत अल-हसन एरिना येथे आयोजित करण्यात आली होती.

⚫ बी श्रीनिवासन यांची राष्ट्रीय सुरक्षा रक्षक (NSG) चे नवीन महासंचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ भारती एअरटेलने अलीकडेच ॲपलसोबत संगीत आणि इतर सेवांसाठी भागीदारी केली आहे.

⚫ सतीश कुमार यांची रेल्वे बोर्डाचे नवे अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ दलजित सिंग चौधरी यांची सीमा सुरक्षा दलाच्या (बीएसएफ) महासंचालकपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ बांगलादेशने अंडर-20 SAFF फुटबॉल स्पर्धेचे विजेतेपद पटकावले.

⚫ डेव्हिड मलानने नुकतीच आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्ती जाहीर केली आहे. तो इंग्लंड देशाचा खेळाडू आहे.

⚫ कार्तिक वेंकटरामनने भारतीय राष्ट्रीय बुद्धिबळ स्पर्धेचे विजेतेपद पटकावले.

⚫ शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) शिखर परिषदेचे यजमानपद भूषविण्याची तयारी पाकिस्तान करत आहे.

⚫ तामिळनाडू स्थित स्पेस स्टार्टअप स्पेस झोन इंडियाने देशातील पहिले हायब्रिड पुन्हा वापरता येण्याजोगे रॉकेट Rhumi 1 लॉन्च केले आहे.

⚫ 23 ऑगस्ट 2024 रोजी जकार्ता येथे भारत-इंडोनेशिया संयुक्त कार्यगटाची दहशतवादविरोधी सहावी बैठक झाली.

⚫ काही डोंगरी जमातींनी शतकानुशतके संगोपन केलेले अर्ध-जंगली गोवंशीय प्राणी मिथुन आसाममध्ये प्रथमच नोंदवले गेले आहे.

⚫ डायना पुंडोल: भारतातील पहिली महिला राष्ट्रीय रेसिंग चॅम्पियन बनली.

⚫ NASA ने मिथेन उत्सर्जनाचा मागोवा घेण्यासाठी Tanager-1 उपग्रह प्रक्षेपित केला आहे.

⚫ बंधन बँक बँकेने महिलांसाठी ‘अवनी’ नावाची नवीन बचत बँक खाते योजना सुरू केली आहे.

⚫ “ब्रिजिंग द बाउंडरीज: वॉटर फॉर अ पीसफुल अँड सस्टेनेबल फ्युचर” ही जागतिक जल सप्ताह 2024 ची थीम आहे. 25-29 ऑगस्ट हा जागतिक जल सप्ताह 2024 आयोजित केला जात आहे.

⚫ SEBI ने अनिल अंबानी यांना रोखे बाजारातून(Security market) पाच वर्षांसाठी बंदी घातली आहे.

⚫ पंजाबमध्ये, “आरंभ” कार्यक्रम सुरू करण्यात आला आहे, ज्याचा उद्देश बालपणीचे शिक्षण वाढवणे आहे.

⚫ माहिती आणि प्रसारण मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी जागतिक ऑडिओ व्हिज्युअल आणि मनोरंजन शिखर परिषदेच्या रनअपमध्ये नवी दिल्ली येथे ‘क्रिएट इन इंडिया चॅलेंज-सीझन वन’ लाँच केले.

⚫ भाजप नेते तरुण चुग यांच्या ‘मोदीज गव्हर्नन्स ट्रायम्फ’ या पुस्तकाचे अमित शहा यांच्या हस्ते प्रकाशन केले.

⚫ भारताने अरुणाचल प्रदेशातील तवांग आणि दिबांग व्हॅली जिल्ह्यांमधील उच्च-जोखीम असलेल्या हिमनदी तलावांचे पहिले सर्वेक्षण सुरू केले.

⚫ युनिफाइड पेन्शन योजना लागू करणारे महाराष्ट्र हे पहिले राज्य ठरले आहे..

⚫ आशियाई सर्फिंग चॅम्पियनशिप 2024 मध्ये भारतीय संघाने रौप्य पदक जिंकले.

⚫ भारत अर्थ मूव्हर्स लिमिटेड (BEML) ने संरक्षणासाठी प्रगत सागरी अनुप्रयोग विकसित करण्यासाठी भारतीय नौदलासोबत एक सामरिक सामंजस्य करार (MoU) केला आहे.

⚫ माननीय पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी २३ ऑगस्ट हा “राष्ट्रीय अंतराळ दिवस” ​​म्हणून घोषित केला. 23 ऑगस्ट 2024 रोजी भारत आपला पहिला राष्ट्रीय अंतराळ दिवस साजरा करत आहे. २०२४ ची थीम “चंद्राला स्पर्श करताना जगणे: इंडियाज स्पेस सागा” आहे.

⚫ टीम इंडियाचा कर्णधार रोहित शर्माची वर्षातील सर्वोत्तम आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटपटू म्हणून निवड झाली आहे. दरम्यान, राहुल द्रविडला जीवनगौरव पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

⚫ NPCI द्वारे UPI circle अनेक वापरकर्त्यांना, जसे की कुटुंबातील सदस्यांना, एकच UPI आयडी सामायिक करण्यास सक्षम करते, सुरक्षित, नियुक्त व्यवहारांना अनुमती देते.

⚫ EU आणि भारत ऑनलाइन स्पेसच्या शोषणाचा मुकाबला कसा करायचा यावर चर्चा करण्यासाठी उच्च-स्तरीय प्रादेशिक तज्ञांना बोलावतील. नवी दिल्ली येथे दोन दिवसीय EU-इंडिया ट्रॅक 1.5 परिषद आयोजित केली.

⚫ अमेरिकेच्या टेक्सासमध्ये नुकतेच भगवान हनुमानाच्या 90 फूट उंचीच्या कांस्य मूर्तीचे अनावरण करण्यात आले. ‘स्टॅच्यू ऑफ युनियन’ नावाचे, अमेरिकेतील तिसरे सर्वात उंच शिल्प आहे.

⚫ रोनक दहियाने जॉर्डनमधील 17 वर्षांखालील जागतिक कुस्ती स्पर्धेत पुरुषांच्या ग्रीको-रोमन 110 किलोग्रॅम स्पर्धेत कांस्यपदक जिंकले.

⚫ एम सुरेश यांच्याकडे भारतीय विमानतळ प्राधिकरणाच्या (AAI) अध्यक्षपदाची अतिरिक्त जबाबदारी सोपवण्यात आली आहे.

⚫ महिला T20 विश्वचषक 2024 बांगलादेशातून संयुक्त अरब अमिरातीमध्ये हलविण्यात येणार आहे.

⚫ यूएस संशोधकांनी मंगळ ग्रहाच्या खडकाळ कवचात खोलवर द्रव पाण्याचा एक मोठा साठा असल्याचा पुरावा नोंदवला.

⚫ राजेश नांबियार यांची NASSCOM चे नामनिर्देशित अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ भारताने मलेशियाच्या PayNet सह युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) समाकलित करण्याची घोषणा केली आहे.

⚫ पाकिस्तान सशस्त्र दलाने आपल्या शाहीन-II पृष्ठभागावरून पृष्ठभागावरील बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी प्रक्षेपित करण्याची घोषणा केली आहे.

⚫ डॉक्टराच्या सुरक्षीतेसाठी सर्वोच्च न्यायालयाने आरती सरीन यांच्या अध्यक्षतेखाली दहा सदस्यीय कृती दल स्थापन केले आहे.

⚫ श्री अशोक कुमार सिंग, IAS यांनी कामगार आणि रोजगार मंत्रालयाच्या अंतर्गत कर्मचारी राज्य विमा महामंडळ (ESIC) च्या महासंचालकाचा कार्यभार स्वीकारला.

⚫ निव्वळ शून्य कार्बन उत्सर्जन विमानतळ गाठणारे दिल्ली विमानतळ हे पहिले भारतीय विमानतळ ठरले.

⚫ जपान देशासोबत भारताने अलीकडेच ग्रीन अमोनिया निर्यात करारावर स्वाक्षरी केली आहे.

⚫ अलीकडेच शाक्तिकांत दास इंडियनला ग्लोबल फायनान्स सेंट्रल बँकर रिपोर्ट कार्डमध्ये A+ रेटिंग मिळाले आहे.

⚫ केरळ फुटबॉल असोसिएशनचे (KFA) सरचिटणीस पी अनिलकुमार यांची ऑल इंडिया फुटबॉल फेडरेशन (AIFF) चे महासचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ एम्पिल वादळाने पूर्व जपानला तडाखा दिला.

⚫ एअर चीफ मार्शल चौधरी यांनी सत्यजित लाल यांच्या ‘1971 स्ट्रॅटेजी कॅम्पेन शौर्य’ पुस्तकाचे अनावरण केले.

⚫ महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी सातारा जिल्ह्यातील मन्याचीवाडी येथे राज्यातील पहिल्या ‘सोलर व्हिलेज’चे उद्घाटन केले.

⚫ भारत आणि श्रीलंका देशांदरम्यान ‘मित्र शक्ती’ या संयुक्त लष्करी प्रशिक्षण सरावाचे आयोजन करण्यात आले आहे.

⚫ कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभागाने परिषदेचे आयोजन केले होते, या परिषदेत डिजिटल भू-स्थानिक प्लॅटफॉर्म, कृषी-निर्णय सपोर्ट सिस्टीमचा शुभारंभ करण्यात आला. भौगोलिक-स्थानिक प्लॅटफॉर्म कृषी-DSS हे हवामानाचे स्वरूप, मातीची स्थिती, पीक आरोग्य, पीक क्षेत्र आणि सल्ला यावरील रिअल-टाइम डेटा-आधारित माहिती प्रदान करेल.

⚫ भारत 17 ऑगस्ट रोजी तिसऱ्या व्हॉईस ऑफ ग्लोबल साउथ समिटचे आयोजन करणार आहे. समिटची थीम आहे – शाश्वत भविष्यासाठी एक सक्षम जागतिक दक्षिण.

⚫ 70 वा राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार :
मल्याळम भाषेतील नाटक अट्टमने सर्वोत्कृष्ट फीचर फिल्मचा पुरस्कार जिंकला, तर ऋषभ शेट्टीला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा आणि सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा पुरस्कार नित्या मेनन आणि मानसी पारेख यांना मिळाला.

⚫ केंद्रीय कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्री, शिवराज सिंह चौहान यांनी नवी दिल्ली येथे राष्ट्रीय कीटक निरीक्षण प्रणाली (NPSS) चे उद्घाटन केले.

⚫ युनायटेड स्टेट्स नौदलाने अलीकडेच इंडो-पॅसिफिक भागात हवेतून हवेत मारा करणारी नवीन लांब पल्ल्याची क्षेपणास्त्रे तैनात केली आहेत. AIM-174B, जे 400 किलोमीटर अंतरावरील हवाई लक्ष्यांवर हल्ला करू शकते.

⚫ भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने 16 ऑगस्ट रोजी श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून EOS-08 पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह स्मॉल सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (SSLV)-D3 वर प्रक्षेपित केला.

⚫ पॅरिस पॅरालिम्पिकच्या उद्घाटन समारंभात भालाफेकपट्टू सुमित अंतिल आणि शॉटपुट स्टार भाग्यश्री जाधव हे भारतीय दलाचे ध्वजवाहक असतील.

⚫ 2024 वर्ल्ड एअरलाइन अवॉर्ड्समध्ये कतार एअरवेजला जगातील सर्वोत्कृष्ट एअरलाइन म्हणून निवडण्यात आले आहे.

⚫ भारत आणि इस्रायल यांनी IIT मद्रास येथे नवीन जल तंत्रज्ञान केंद्राच्या स्थापनेसाठी हातमिळवणी केली आहे, जे सर्वांसाठी शाश्वत पाणीपुरवठा साध्य करण्याच्या मुख्य उद्देश आहे.

⚫ ईशान्य भारतातील सर्वात उंच ध्वज मणिपूरच्या बिष्णुपूर जिल्ह्यातील मोइरांग येथील INA मुख्यालय संकुलात फडकवण्यात आला. याची उंची 165 फूट आहे.

⚫ गंभीर पुराचा सामना करण्यासाठी सरकारने फ्लडवॉच इंडिया 2.0 लाँच केले. हे ॲप संपूर्ण भारतातील 592 मॉनिटरिंग स्टेशन्सवरून रिअल-टाइम अपडेट्स प्रदान करते.

⚫ केंद्रीय कृषिमंत्री शिवराज सिंह चौहान यांनी घोषणा केली की, सरकार शेतकऱ्यांना वैज्ञानिक ज्ञान देण्याच्या उद्देशाने ‘किसान की बात’ हा मासिक रेडिओ कार्यक्रम सुरू करणार आहे.

⚫ भारतीय पुरुष क्रिकेट संघाचे नवे गोलंदाजी प्रशिक्षक म्हणून मोर्ने मॉर्केल यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ वरिष्ठ आयएएस अधिकारी गोविंद मोहन यांची पुढील केंद्रीय गृह सचिव म्हणून नियुक्ती केली.

⚫ विद्यार्थिनींना सॅनिटरी नॅपकिन खरेदी करण्यासाठी पैसे देणारे मध्य प्रदेश हे देशातील पहिले राज्य ठरले आहे.

⚫ पीआर श्रीजेश यांची भारतीय कनिष्ठ पुरुष हॉकी संघाच्या मुख्य प्रशिक्षकपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

⚫ पहिली जागतिक महिला कबड्डी लीग हरियाणामध्ये सुरू होणार आहे. ग्लोबल प्रवासी महिला कबड्डी लीग (GPKL) असे नाव देण्यात आले आहे, स्पर्धेत 15 हून अधिक देशांतील महिला खेळाडू सहभागी होतील.

⚫ राज्य सरकारने रत्नागिरीतील जिओग्लिप्स आणि पेट्रोग्लिफ्स ‘संरक्षित स्मारके’ म्हणून अधिसूचित केले आहेत.

⚫ नोंदणी नसलेली मंदिरे, मठ आणि धार्मिक ट्रस्ट नोंदणीकृत करण्याच्या सूचना बिहार सरकारने सर्व अधिकाऱ्यांना दिल्या आहेत.

⚫ अंमलबजावणी संचालनालय (ED) चे कार्यवाहक प्रमुख राहुल नवीन यांची दोन वर्षांच्या कालावधीसाठी एजन्सीचे नवीन संचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. अजय कुमार भल्ला यांच्यानंतर आयएएस अधिकारी गोविंद मोहन यांची पुढील केंद्रीय गृहसचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.

⚫ महाराष्ट्र सरकारतर्फे आशा पारेख यांना राज कपूर जीवनगौरव पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार आहे. शिवाजी साटम यांना व्ही शांताराम जीवनगौरव पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार आहे.

⚫ नीलाकुरिंजी जांभळ्या फुलांचे झुडूप, जे 12 वर्षांतून एकदा फुलते, IUCN (इंटरनॅशनल युनियन फॉर कॉन्झर्व्हेशन ऑफ नेचर) च्या अधिकृत लाल यादीमध्ये समाविष्ट केले गेले आहे.

⚫ पंजाब नॅशनल बँक (PNB) ने विशेषत: दृष्टिहीन ग्राहकांसाठी डिझाइन केलेले PNB अंताह दृष्टी ब्रेल डेबिट कार्ड लॉन्च केले आहे.

⚫ प्रख्यात भारतीय पार्श्वगायिका अनुराधा पौडवाल यांना नुकतेच प्रतिष्ठित लता मंगेशकर पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. 2024 सालचा भारतरत्न पंडित भीमसेन जोशी शास्त्रीय संगीत जीवनगौरव पुरस्कार आरती अंकलेकर-टिकेकर यांना जाहीर झाला आहे.

⚫ संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO) ने भारतीय हवाई दलाच्या (IAF) Su-30 MK-I प्लॅटफॉर्मवरून लांब पल्ल्याचा ग्लायड बॉम्ब (LRGB), गौरवची यशस्वी पहिली उड्डाण चाचणी केली आहे. ही चाचणी ओडिशाच्या किनारपट्टीवर घेण्यात आली.

⚫ बिहारचे भाजप खासदार भीम सिंग यांनी लिहिलेल्या पुस्तकाचे नाव आहे “भारत के ७५ महान क्रांतीकारी” (75 great revolutionaries of India).

⚫ भारतीय वायुसेनेने (IAF) रॉयल मलेशियन एअर फोर्स (RMAF) द्वारे कुआंतन, मलेशिया येथे आयोजित केलेल्या, Udara शक्ती 2024 या संयुक्त द्विपक्षीय हवाई सरावात आपला सहभाग यशस्वीपणे पूर्ण केला.

⚫ भारत-श्रीलंका संयुक्त लष्करी सराव मित्र शक्तीची 10 वी आवृत्ती, आर्मी ट्रेनिंग स्कूल, मदुरू ओया, श्रीलंका येथे सुरू झाली.

⚫ अलीकडे, हिंद महासागरातील तीन पाण्याखालील संरचनांना अशोक, चंद्रगुप्त आणि कल्पतरू अशी नावे देण्यात आली आहेत.

⚫ झारखंडचे मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन यांनी राज्याच्या आरोग्य विभागांतर्गत डॉक्टर, पॅरा-मेडिकल स्टाफ आणि इतर कर्मचाऱ्यांची दैनंदिन उपस्थिती सुनिश्चित करण्यासाठी ‘उपस्थिती (attendance) पोर्टल’ सुरू केले.

⚫ पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मधील पदकतालिकेत भारताचे स्थान 71 वे होते.

⚫ शिक्षण मंत्रालयाने नॅशनल इन्स्टिट्यूशनल रँकिंग फ्रेमवर्क (NIRF) रँकिंग 2024 जारी केले आहे. राज्य सरकारी विद्यापीठांतर्गत, यावर्षी अण्णा विद्यापीठ, चेन्नईने प्रथम क्रमांक पटकावला आहे. इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी मद्रास (IIT मद्रास) ने सर्वोत्कृष्ट अभियांत्रिकी महाविद्यालयांच्या श्रेणीत अव्वल स्थान पटकावले आहे. इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc) बेंगळुरूने विद्यापीठांच्या श्रेणीत अव्वल स्थान पटकावले आहे.

⚫ ७७ व्या लोकार्नो चित्रपट महोत्सवात पार्दो अला कॅरीरा पुरस्काराने शाहरुख खानला सन्मानित करण्यात आले आहे.

⚫ पश्चिम बंगाल सरकार आणि युनिसेफने सहा महिन्यांच्या वयापर्यंत नवीन मातांना त्यांच्या बाळाला स्तनपान करण्यास प्रोत्साहित करण्यासाठी वडिलांच्या सहभागास प्रोत्साहन देण्यासाठी हातमिळवणी केली आहे.

⚫ भारतीय महिला राष्ट्रीय व्हॉलीबॉल संघाने अंतिम फेरीत नेपाळचा पराभव करून चौथी CAVA (मध्य आशियाई व्हॉलीबॉल असोसिएशन) महिला व्हॉलीबॉल नेशन्स लीग जिंकली आहे. नेपाळमधील काठमांडू येथील दशरथ स्टेडियमवर अंतिम सामना खेळला गेला.

⚫ लडाखमध्ये भारतीय लष्कराने नुकताच पर्वत प्रहार सराव आयोजित केला होता.

⚫ RBI ने सलग नवव्यांदा रेपो दरात बदल केलेला नाही, 6.50% हा रेपो दर आहे.

⚫ 29 जुलै ते 1 ऑगस्ट 2024 दरम्यान ASEAN-भारत व्यापार करार (AITIGA) च्या पुनरावलोकनासाठी 5वी AITIGA संयुक्त समिती आणि संबंधित बैठका ASEAN सचिवालय, जकार्ता, इंडोनेशिया येथे आयोजित करण्यात आल्या होत्या.

⚫ आपत्ती व्यवस्थापन विमा लागू करणारे देशातील पहिले राज्य,नागालॅड आणि SBI जनरल इन्शुरन्स यांनी आपत्ती जोखीम हस्तांतरण पॅरामेट्रिक विमा सोल्यूशन (DRTPS) साठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे.

⚫ केंद्र सरकारने प्रथमच ‘राष्ट्रीय विज्ञान पुरस्कार’ प्राप्तकर्त्यांची नावे जाहीर केला. बायोकेमिस्ट गोविंदराजन पद्मनाभन, यांची पहिल्या ‘विज्ञान रत्न पुरस्कारा’साठी निवड झाली आहे.

⚫ महाराष्ट्र राज्य मंत्रिमंडळाने महाराष्ट्र लॉजिस्टिक धोरणाला मंजुरी दिली आहे. या धोरणामुळे पुढील पाच वर्षांत 30,573 कोटी रुपयांचा महसूल आणि अंदाजे 5 लाख नोकऱ्या निर्माण होण्याचा अंदाज आहे.

⚫ डॉ धनंजय दातार, सीएमडी, आदिल ग्रुप ऑफ सुपर स्टोअर्स यांना अलीकडेच प्रतिष्ठित भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर पुरस्कार 2024 ने सन्मानित करण्यात आले.

⚫ ऑस्ट्रेलियन सरकारने मैत्री संशोधन आणि सांस्कृतिक भागीदारी अनुदानाची घोषणा केली आहे. शाश्वत उत्पादन, ऊर्जा संक्रमण संशोधन आणि सर्जनशील कला यावर लक्ष केंद्रित करून ऑस्ट्रेलिया आणि भारत यांच्यातील सहयोग आणि देवाणघेवाण वाढवणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश आहे.

⚫ नॅशनल कोऑपरेटिव्ह डेव्हलपमेंट कॉर्पोरेशन (NCDC) ची नंदिनी सहकार योजना ही आर्थिक सहाय्य, प्रकल्प तयार करणे, क्षमता विकासाची महिला केंद्रित फ्रेमवर्क आहे ज्याचा उद्देश महिला सहकारी संस्थांना NCDC च्या कार्यक्षेत्रात व्यवसाय मॉडेल आधारित उपक्रम राबविण्यास मदत करणे आहे.

⚫ इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी, इंदूर, (IIT इंदूर) ने ट्रायबो-इलेक्ट्रिक नॅनोजनरेटर (TENG) आधारित शू सॉल तयार केल्या आहेत. हे शूज, मानवी हालचालींमधून ऊर्जा निर्मिती होते.

⚫ मुकेश अंबानी यांच्या मालकीची रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड फॉर्च्युन ग्लोबल 500 यादीत दोन स्थानांनी पुढे जात 86 व्या स्थानावर आहे.

⚫ इंडो-तिबेट बॉर्डर पोलिसांनी (ITBP) चंदीगडमधील ट्रान्सपोर्ट बटालियनमध्ये जबरदस्त टायफून वाहनाचे प्रात्यक्षिक आणि चाचणी यशस्वीपणे केली.

⚫ हरियाणाचे मुख्यमंत्री नयब सिंग सैनी यांनी किमान आधारभूत किंमतीवर सर्व पिकांच्या खरेदीची घोषणा केली.

⚫ रोहित शर्मा हा भारतीय खेळाडू आहे ज्याने सलामीवीर म्हणून आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक 50+ धावा केल्या आहेत.

⚫ नवी दिल्ली येथे ९८ वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन आयोजित करण्यात येणार आहे.

⚫ दिलीप प्रभावळकर यांना अमेरिकेत झालेल्या पहिल्या मराठी चित्रपट महोत्सवात जीवन गौरव पुरस्कार २०२४ ने सन्मानित करण्यात आले.

⚫ “विरासत”, 10 वा राष्ट्रीय हातमाग दिन साजरा करण्यासाठी समर्पित पंधरवड्याचे प्रदर्शन जनपथ येथील हातमाग हाट येथे शनिवार, 3 ऑगस्ट 2024 रोजी सुरू झाले.

⚫ लेफ्टनंट जनरल साधना सक्सेना नायर यांनी महासंचालक वैद्यकीय सेवा (लष्कर) पदाची सूत्रे हाती घेतली आणि या पदावर नियुक्त झालेल्या पहिल्या महिला ठरल्या.

⚫ मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन यांच्या नेतृत्वाखाली झारखंड सरकारने मुख्यमंत्री मैयान सन्मान योजना सुरू केली आहे.

⚫ पॅरिस 2024 ऑलिम्पिक समारोप समारंभात मनू भाकर भारताचा ध्वजवाहक असेल.

⚫ राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांना नुकताच फिजी देशाचा सर्वोच्च नागरी सन्मान प्रदान करण्यात आला.

⚫ भारत तामिळनाडूतील सुलर येथे पहिला बहुराष्ट्रीय हवाई सराव ‘तरंग शक्ती 2024’ आयोजित करणार आहे. भारताने या सरावात भाग घेण्यासाठी 50 हून अधिक देशांना आमंत्रित केले होते आणि दहा देश सहभागी होण्याची शक्यता आहे.

⚫ नोवाक जोकोविचने पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये पुरुष एकेरी टेनिसमध्ये सुवर्णपदक जिंकले. कार्लोस अल्काराझने पुरुष एकेरी टेनिसमध्ये रौप्य पदक जिंकले.

⚫ वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमने प्रकाशित केलेल्या ट्रॅव्हल अँड टुरिझम डेव्हलपमेंट इंडेक्स 2024 च्या अहवालानुसार 119 देशांमध्ये भारत 39 व्या क्रमांकावर आहे. अहवालानुसार, अमेरिका या यादीत अव्वल आहे.

⚫ वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषद-प्रगत साहित्य आणि प्रक्रिया संशोधन संस्था (CSIR-AMPRI) भोपाळ, 30-31 जुलै रोजी आयोजित “राष्ट्रीय हिंदी विज्ञान संमेलन 2024,” या परिषदेची चौथी आवृत्ती होती. संशोधकांना त्यांचे कार्य हिंदीत मांडण्यासाठी आणि चर्चा करण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करून देणे हा या परिषदेचा मुख्य उद्देश होता.

⚫ भारत आणि व्हिएतनाम ही दोन राष्ट्रे गुजरातमधील लोथल येथे राष्ट्रीय सागरी वारसा संकुल (NMHC) विकसित करण्यासाठी सामील होत आहेत.

⚫ केंद्राने सहा राज्यांमधील 56,800 चौरस किलोमीटरहून अधिक पश्चिम घाट पर्यावरणीयदृष्ट्या संवेदनशील क्षेत्र (ESA) घोषित करण्यासाठी एक नवीन मसुदा अधिसूचना जारी केली आहे. अधिसूचनेत गुजरातमधील 449 चौरस किमी, महाराष्ट्रात 17,340 चौरस किमी, गोव्यात 1,461 चौरस किमी, कर्नाटकात 20,668 चौरस किमी, तामिळनाडूमध्ये 6,914 चौरस किमी आणि केरळमध्ये 9,993.7 चौरस किमी ईएसएमध्ये समाविष्ट आहे.

⚫ राज्यपालांच्या दोन दिवसीय परिषदेचा (३ ऑगस्ट २०२४) राष्ट्रपती भवनात समारोप झाला.

⚫ गेल्या पाच वर्षांत महाराष्ट्रात सर्वाधिक रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर 61,138 टन, दुसरा क्रमांक उत्तर प्रदेश (UP) मध्ये 52,747 टन आणि नंतर पंजाबमध्ये 29,394 टन झाला.

⚫ नवी दिल्ली येथे होत असलेल्या जागतिक वारसा समितीच्या 46 व्या सत्रात, 24 स्थळे प्रतिष्ठित जागतिक वारसा स्थळे नियुक्त करण्यात आली.

⚫ कृषी अर्थशास्त्रज्ञांची त्रैवार्षिक आंतरराष्ट्रीय परिषद (ICAE-2024), “शाश्वत कृषी-अन्न प्रणालींकडे परिवर्तन” या थीमवर केंद्रीत 2-7 ऑगस्ट 2024, नवी दिल्ली, येथे होत आहे.

⚫ जागतिक कृषी निर्यात निर्देशांकात भारताचा 8वा क्रमांक आहे.

⚫ एअर इंडियाने मध्यपूर्वेतील वाढत्या तणावादरम्यान टेल अवीवची उड्डाणे स्थगित केली.

⚫ केंद्रीय गृहराज्यमंत्री नित्यानंद राय यांनी लोकसभेत आपत्ती व्यवस्थापन (सुधारणा) विधेयक, 2024 सादर केले. या विधेयकाचे उद्दिष्ट “राष्ट्रीय आणि राज्य स्तरावर आपत्ती डेटाबेस” तयार करणे आहे.

⚫ परराष्ट्र व्यवहार मंत्री एस जयशंकर यांनी अयोध्येतील राम लल्ला यांच्या मूर्तीचे प्रदर्शन करणार्‍या विशेष स्टॅम्प सेटचे लाओस मध्ये अनावरण केले.

⚫ राज्यातील प्रत्येक पोलिस स्टेशनमध्ये जादूटोणाविरोधी कायद्याची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी ‘अंधश्रद्धा निर्मूलन कक्ष’ स्थापन करण्यात येत आहे.

⚫ लडाखमधील चांगथांग जिल्ह्यातील हानले गावात १५ ते १६ जुलै दरम्यान भटक्या विमुक्तांचा महोत्सव २०२३ झाला.

⚫ रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाच्या चलन आणि वित्तविषयक अहवालात (RCF) म्हटले आहे की परदेशात राहणारे भारतीय 2023 मध्ये $115 अब्ज डॉलर्स घरी पाठवले.

⚫ १ ऑगस्ट रोजी महसूल दिन साजरा करण्यात येतो. १ ऑगस्ट ते १५ ऑगस्ट दरम्यान महसूल पंधरवाडा साजरा करण्यात येणार आहे.

⚫ सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI) ने “सेवा” चॅटबॉट सादर केला आहे. SEVA चे उद्दिष्ट कार्यक्षमता आणि सुलभतेसह गुंतवणूकदारांच्या प्रश्नांची पूर्तता करणे आहे.

⚫ भारत ‘तरंगा शक्ती 2024’ या बहुराष्ट्रीय हवाई सरावाचे आयोजन करत आहे.

⚫ पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व केल्यानंतर रोहन बोपन्ना यांनी भारतीय टेनिसमधून निवृत्तीची घोषणा केली.

⚫ आशिया चषकाच्या अंतिम फेरीत भारताचा पराभव करून श्रीलंकेने ट्रॉफी जिंकली.

⚫ भारतीय लष्कराने अलीकडेच माजी सैनिकांसाठी ई-हेल्थ टेलि-कन्सल्टन्सी सुविधा सुरू केली आहे.

⚫ श्रीराम कॅपिटलला नुकतीच RBI कडून मालमत्ता पुनर्रचना कंपनी (ARC) स्थापन करण्यासाठी मान्यता मिळाली आहे.

⚫ म्युझियम ऑफ सोल्युशन्स (MUSO), मुंबईतील एक अद्वितीय मुलांचे संग्रहालय, हैदराबादमधील एक कारखाना मनम चॉकलेट आणि नार, हिमाचल प्रदेशातील एक रेस्टॉरंट टाईम मॅगझिनच्या ‘2024 च्या जगातील महान ठिकाणांच्या’ यादीत आहेत.

⚫ नवी दिल्ली येथे ग्लोबल एनर्जी अँड एन्व्हायर्नमेंट फाउंडेशन (GEEF) द्वारे आयोजित प्रतिष्ठित ग्लोबल वॉटर टेक समिट -2024 मध्ये केंद्रीय जल आयोगाला (CWC) ‘वॉटर डिपार्टमेंट ऑफ द इयर’ श्रेणी अंतर्गत GEEF ग्लोबल वॉटरटेक पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे.

⚫ अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी जाहीर केले की केंद्र सरकार 400 जिल्ह्यांमध्ये डिजिटल पीक सर्वेक्षण (DCS) करण्यासाठी डिजिटल सार्वजनिक पायाभूत सुविधा (DPI) चा वापर करेल.

⚫ केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या अध्यक्षपदी UPSC प्रिती सुदान यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.